Việc đưa yếu tố LGBT vào màn ảnh giúp cộng đồng thay đổi nhận thức và cái nhìn tuy nhiên không ít những bộ phim lấy đó làm yếu tố câu khách hay chỉ làm hời hợt, qua loa.
Suốt một quãng thời gian dài trong lịch sử, từ hiện thực xã hội cho tới trên màn ảnh nghệ thuật, cộng đồng những người đồng tính/chuyển giới cũng đã sống trong những tháng ngày bị “áp đặt” bởi các định kiến, dèm pha và quan niệm khắt khe.
The Hays Code (tên gọi không chính thức của Bộ luật áp dụng trong sản xuất phim ảnh) đã được Hollywood áp dụng trong suốt 38 năm (1930 – 1968) có những điều khoản ghi rõ việc cấm khắc họa những yếu tố “lệch lạc giới tính” trên màn ảnh. Điều này dẫn tới việc thiếu vắng các nhân vật đồng tính, chuyển giới trong các phim Hollywood trong suốt một thời gian dài.
Để các nhân vật đồng tính làm “khách mời” đang là xu hướng trong phim bom tấn Hollywood
Sự bùng nổ của công nghệ thông tin và các trang mạng xã hội đã tạo ra những thay đổi tích cực, ít ra là với cộng đồng LGBT trên màn ảnh đại chúng. Năm 2005, chuyện tình đồng tính của hai chàng cao bồi trong Brokenback Mountain của đạo diễn Lý An là một cú sốc gây choáng váng cho công chúng. Trong thời kỳ nặng nề định kiến ấy, hiếm hoi lắm mới có một bộ phim dám khắc họa một mối tình đồng tính công khai, trực diện nhưng vẫn đẹp đẽ và nên thơ như bao chuyện tình dị tính khác.
Năm 2017, tức 12 năm sau Brokeback Mountain, khán giả cũng đã quen dần với việc được xem những nhân vật LGBT xuất hiện trên phim. Và thậm chí, họ còn cần có thêm nhiều những nhân vật đồng tính/chuyển giới ấy.
Từ những chiến dịch trên mạng xã hội cho trào lưu “nhân vật đồng tính” đầu tiên
Còn nhớ vào năm 2016, mạng xã hội bùng nổ với những chiến dịch tưởng bất thường nhưng lại nghiêm túc tới không ngờ. Đó là chuyện #giveElsagirlfriend (cho Elsa có bạn gái) hay #giveCaptainAmericaboyfiend (tìm bạn trai cho Captain America) sau những màn gợi ý khéo léo của nhà sản xuất trong hai bộ phim bom tấn lớn: Frozen cùng Captain America: Civil War. Sự háo hức và đòi hỏi của cộng đồng người đồng giới/chuyển giới là chính đáng. Và số lượng người ủng hộ điều đó, cũng đủ tạo ra một lực lượng khán giả đông đảo tới kinh ngạc, bao gồm cả những người thuộc LGBT lẫn dị tính.
Hai nhân vật chính trong những phim bom tấn từng được “đề nghị” có người tình cùng giới
Sau màn giới thiệu gia đình hai ông bố và một cô con gái của nhân vật Sulu trong Star Trek Beyond, dòng phim kinh phí lớn của Hollywood tiếp tục hâm nóng câu chuyện về LGBT vào đầu năm 2017 bằng hai nhân vật đồng tính mới.
Sulu là nhân vật đồng tính đầu tiên trong một phim khoa học viễn tưởng
Đầu tiên là “người khổng lồ” Disney với hàng loạt thông tin giới thiệu về Lefou – hầu cận trung thành của tay phản diện Gaston sẽ chính thức là nhân vật đồng tính công khai đầu tiên của hãng phim gia đình này. Còn với biểu tượng siêu nhân một thời Power Rangers, sự trở lại sau 24 năm cũng mang theo hơi thở thời đại bằng việc xác nhận cô nàng Gao Vàng Trini sẽ là siêu anh hùng đồng tính đầu tiên trên màn ảnh. Những sự hứa hẹn nghe thật bình đẳng và cách mạng làm sao.
Và “cú lừa nho nhỏ” của nhà sản xuất
“Khoảnh khắc đồng tính độc quyền” của đạo diễn Bill Cordon cùng lời gợi ý về giới tính của LeFou trong Beauty and the Beast hóa ra chẳng có gì hơn ngoài vài giây cuối phim, khi chàng mập này có một màn ôm thoáng qua với một chàng trai khác. Một cú lướt máy quá nhanh mà nếu ngoảnh mặt đi, bạn sẽ bỏ lỡ nó. Và cũng không quan trọng lắm, khi nó cũng chẳng để lại dấu ấn gì đáng kể tới cốt truyện chung.
Lefou được xem là nhân vật đồng tính đầu tiên của hãng phim Disney
Còn về cô nàng Trini của Power Rangers thì sao? Hóa ra việc giới thiệu siêu anh hùng đồng tính đầu tiên trên màn ảnh rộng chỉ đơn giản là áp dụng câu trả lời “Im lặng là đồng ý” khi nhân vật được hỏi liệu rằng bản thân cô có chút hứng thú nào với phụ nữ không. Một sự gợi ý mà không phải khán giả nào cũng đủ tinh tế để nắm bắt ý đồ mà nhà làm phim muốn nhắn gửi (Hoặc có khi họ cũng chẳng có ý gì sâu xa tới thế!)
Siêu nhân vàng Trini là siêu anh hùng đồng tính đầu tiên
Việc đưa một nhân vật thuộc cộng đồng LGBT vào các phim kinh phí lớn là một dấu hiệu cho thấy hướng thay đổi tích cực, biết nắm bắt xu thế của các nhà làm phim Hollywood. Một thiện chí thể hiện sự công nhận những con người đã và đang bị xem là “dị thường, trái tự nhiên” vì các định kiến tôn giáo, chính trị.
Nhưng trái ngược với lời “quảng cáo” về sự xuất hiện hoành tráng, ấn tượng của những nhân vật đầu tiên đại diện cho thế giới LGBT trên các phim kinh phí lớn, những gì chúng ta được xem trên phim (với Lefou, Trini và Sulu) chẳng khác nào một mẩu vụn nhỏ nhoi và hoàn toàn vô nghĩa.
Cặp đôi trong Finding Dory được cho là cặp đồng tính đầu tiên trong phim của Pixar
Cộng đồng khán giả thuộc thế giới LGBT và những ai ủng hộ họ hẳn đã rất háo hức, kỳ vọng nhiều vào lời hứa hẹn của nhà sản xuất. Nhưng liệu chỉ 3 giây nhảy với bạn cùng giới của Lefou, sự im lặng của Trini và hình ảnh Sulu nắm tay anh chồng chớp qua có đủ đáp lại những hy vọng đó?
Tất nhiên là không rồi. Thay vì đầu tư, chăm chút cho nhân vật, các nhà sản xuất lại chỉ hời hợt thêm họ vào, cài cắm một vài hình ảnh gợi ý rồi đưa ra thông tin nhằm thu hút thêm một cộng đồng lớn khán giả LGBT chú ý và chấp nhận bỏ tiền ra rạp.
Không xác nhận cũng không phủ nhận, phim bom tấn chỉ đưa ra những gợi ý về các nhân vật LGBT và để khán giả tự suy đoán
Tuy nhiên, đồng tính và những gì liên quan tới nó vẫn là một chủ đề nhạy cảm với dòng phim bom tấn. Để không làm mất lòng số khán giả đại chúng – các bậc phụ huynh nhạy cảm, những người với tư tưởng bảo thủ, nhà sản xuất đã thực hiện một trò ảo thuật khá tinh tế. Đó là, họ cho các nhân vật LGBT xuất hiện như khách mời, quảng bá thật ồn ào rồi sau đó là “lờ” đi luôn những điều mà họ từng nói.
“Tất cả đã được thổi phồng lên quá mức… Đó chỉ là một phần nhỏ vui vẻ mà chúng tôi muốn chia sẻ thôi mà”. Đạo diễn Bill Cordon – người đầu tiên liên tục nhắc tới những “khoảnh khắc đồng tính độc quyền” trong phim như một sự tự hào đã thận trọng hơn sau khi tin tức Beauty and the Beast bị cấm chiếu tại một rạp ở Alabama, ở Nga và thậm chí là cả Malaysia. Đạo diễn của Power Rangers là Dean Israelite cùng hãng phim Lionsgate cũng hạn chế nhắc đến giới tính của Trini sau khi phim đứng trước nguy cơ bị “tuýt còi” ở Nga.
Với dòng phim bom tấn – thương mại, yếu tố lợi nhuận vẫn là tiêu chí được quan tâm hàng đầu. Tìm cách lấy điểm với cộng đồng khán giả LGBT nhưng vẫn giữ chân những khán giả bảo thủ đang là phương pháp mà Hollywood sử dụng khá nhiều trong thời gian gần đây. Thế nên trong thời gian tới, bạn sẽ còn bắt gặp rất nhiều thông tin về “các nhân vật đồng tính, chuyển giới đầu tiên của thế giới siêu anh hùng, của cổ tích, của viễn tưởng… trên màn ảnh”.
Đạo diễn Joss Whedon sẽ làm phim về Batgirl “chuyển giới” cho DC Comic?
Mới đây nhất, DC và Warner Bros. vừa hé lộ thông tin về việc có thể Batgirl sẽ là “siêu anh hùng chuyển giới đầu tiên”. Hay chuyện trong Star Wars: The Last Jedi, nhà sản xuất J.J. Abraham có hứa hẹn “một chút đồng tính” giữa hai anh chàng Poe – Finn… Nhưng đừng vội mừng, hãy chờ để xem liệu những khoảnh khắc hay những nhân vật đồng tính tiếp theo có “được” ưu ái xuất hiện quá 5 phút trong dòng phim thương mại này hay sẽ có bước tiến mới gọi là đột phá thật sự hay không.
Hay “Star Wars” sẽ có một chuyện tình đồng tính nam?
Trong khi dòng phim đại chúng bị nhiễu loạn thông tin về “cuộc cách mạng” LGBT , thì ở dòng phim nghệ thuật kinh phí thấp, các nhân vật thuộc LGBT đã đạt được những thành tích rất đáng tự hào. Năm 2017, Moonlight trở thành bộ phim đầu tiên trong lịch sử có yếu tố LGBT thắng giải Phim hay nhất tại Oscar. Nhân vật chính Chiron là một người đồng tính, nhưng thành công của Moonlight nằm ở cách xây dựng tâm lý nhân vật cùng những xung đột xảy ra xung quanh cậu bé từ lúc nhỏ tới lúc trưởng thành. Đây mới thật sự là điểm quan trọng tạo ra được cảm xúc đồng cảm nơi khán giả.
Phim độc lập vẫn là nơi có những nhân vật thật sự đại diện cho cộng đồng LGBT
Thiết nghĩ nếu không thể tạo ra nhân vật đồng tính đạo thật sự đáng nhớ đại diện cho cộng đồng LGBT, có lẽ NSX phim cũng không nên đưa hình ảnh của họ ra chỉ với mục đích câu view.